Regelmatig krijgen wij vragen over tweedehands software. Bijvoorbeeld van organisaties die softwarelicenties over hebben en deze graag zouden willen verhandelen.

Beknopt en versimpeld uitgelegd zit dit als volgt.

De maker van software wordt beschermd door het auteursrecht, net zoals de schrijver van een boek. Echter, na de eerste verkoop in de EU geldt de zogenaamde uitputtingsregel: de eerste rechtmatige verkrijger mag het werk doorverkopen. De uitputtingsregel leek niet te gelden in gevallen waarin geen sprake was van verkoop, maar slechts van licentieverlening (een gebruiksrecht onder voorwaarden). Op 3 juli 2012 heeft het Hof van Justitie van de EU echter bepaald dat in het geval een niet in tijd beperkte licentie in ruil voor een eenmalige prijs wordt verleend, eigenlijk sprake is van ‘verkoop’ (ook als het niet gaat om een stoffelijk exemplaar, een cd, maar een download) zodat de uitputtingsregel ook dan van toepassing is. Voorts oordeelde het Hof dat het economisch doel van de uitputtingsregel (vrije mededinging en vrij verkeer van goederen) niet door licentievoorwaarden kan worden beperkt, dus een beding in de licentievoorwaarden dat overdracht beperkt, geldt niet, de overige clausules blijven wel van toepassing. Ook de nieuwe verkrijger zal zich in de regel weer (moeten) binden aan de licentievoorwaarden aangezien deze zich meestal bij installatie hiermede akkoord zal dienen te verklaren.

Voor de handel in tweedehands licentie is overigens nog van belang dat de licenties en de bijbehorende kopie onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en niet gesplitst mogen worden: dus een licentie voor 25 gebruikers mag niet doorverkocht worden aan twee verschillende partijen waarbij de ene partij bijvoorbeeld een licentie voor 10 gebruikers verkrijgt en de andere voor 15. Evenmin is het derhalve een organisatie die minder licenties nodig heeft dan zij ooit tezamen heeft aangekocht, toegestaan alleen het ongebruikte deel los te verkopen.

Voorts geldt dat de verkoper de eigen kopieën dient te wissen.

Met inachtneming van het voorgaande is de handel in tweedehands software in principe dus toegestaan. De makers van software kunnen hier echter op inspelen door de licentieduur te beperken (bijv. tot drie jaar), zodat er geen sprake meer is van verkoop en de uitputtingsleer dus niet van toepassing is. Ook zal er steeds meer software als dienst worden aangeboden, SAAS (Software as a Service), waarbij de uitputtingsleer evenmin geldt.

Neemt u voor meer informatie over dit onderwerp gerust contact op.